آغاز تولید و عرضه مواد اولیه "پایپ مشکی" در ایران

به گزارش مجله خبری نگار محمد متقی، رییس دفتر توسعه صنایع تکمیلی پتروشیمی اظهار داشت: یکی از نقاط قوت صنعت پتروشیمی تولید محصول پایه اتیلن است بطوریکه سهم آن ۲۶ درصد از سبد محصولات پایه است؛ لذا این میزان تولید اتیلن فرصت بسیار مناسبی برای تولید انواع مختلف گرید‌های پلی اتیلن در کشور و منطقه فراهم آورده که یکی از این گرید‌ها پلی اتیلن پایپ گرید CRP۱۰۰B است.

متقی با بیان اینکه "یکی از وظایف دفتر توسعه صنایع پایین دستی مبتنی بر مفاد دستور العمل تنظیم بازار محصولات پتروشیمی معرفی محصولات پتروشیمی به بورس کالا جهت پذیرش است"، گفت: کنترل موضوع مطابقت محصول با مشخصات و کیفیت مورد ادعا توسط این دفتر انجام می‌­شود.

وی افزود: در گذشته گرید لوله نچرال تولید شده و به بازار عرضه می­‌شد که بخش مشکی کردن آن در صنایع پایین دستی اتفاق می‌افتاد، اما به دودلیل نتایج مناسبی حاصل نشد؛ یکی عدم کنترل دوده­‌ای که مورد مصرف بود و دیگری افزایش هزینه‌های تعمیراتی ناشی نشتی‌های در پروژه‌های زیربنایی؛ بر همین اساس شکایات متعددی از این موضوع واصل شد تا جایی‌که در چندین استان در حال جایگزینی لوله‌های پلی اتیلنی با چدن هستند و بازار این محصول با خطر جدی روبرو شد.

رییس دفتر توسعه صنایع تکمیلی پتروشیمی خاطرنشان کرد: به موازات این جریان تولید کنندگان لوله، پروژ‌های بین المللی خود را نیز از دست دادند و مجموع این عوامل باعث شد رفع مشکلات بوجود آمده در دوسال اخیر در دستور کار انجمن تولید کنندگان لوله و اتصالات پلی اتیلنی و دفتر توسعه صنایع پایین دستی و موسسه استاندارد قرار گیرد، که با شکل گیری جلسات متعدد فنی و مدیریتی با ذینفعان از تولید کنندگان و مصرف کنندگان راهکار‌های مناسب احصاء و مورد استفاده قرار گرفت.

وی ادامه داد: با توجه به مصرف تولیدات پلی اتیلن پایپ گرید (CRP۱۰۰ Black) در طرح‌­های زیر بنایی کشور از قبیل طرح‌­های آبرسانی شهری، گاز رسانی، طرح­های آبیاری تحت فشار جهت طرح‌های وزارت جهاد کشاورزی و شبکه­‌های فاضلاب شهری و خطوط آبرسانی در اقطار بزرگ بین شهری و لزوم استاندارد نمودن مواد اولیه تولیدی واحد‌های پتروشیمی با استاندارد‌های جهانی و استاندارد ملی ایران، در چند ماه گذشته جلسات متعدد کارشناسی با مجتمع‌­های پتروشیمی تولیدکننده مواد اولیه فوق و مصرف کننده­‌های بزرگ و انجمن تولیدکنندگان لوله و اتصالات پلی اتیلن برگزار شد.

متقی در پاسخ به اینکه "موضوع مشکی شدن مواد PE۱۰۰ مشکی درابعاد ملی چه اثراتی در سلامت مصرف کنندگان و افزایش طول عمر این محصولات دارد"، گفت: این موضوع از منظر بهداشت و سلامت استفاده کنندگان و محیط زیست بسیار حائز اهمیت است؛ چرا که بدلیل پدیده­ مهاجرتی که در داخل لوله‌­های پلی اتیلنی در مواجه با سیال داخل آن اتفاق می‌افتد، در صورتیکه از استاندارد لازم بر خوردار نباشد، آثار نامطلوبی را برای مصرف کنند بوجود می‌آورد و سرمنشاء بسیاری ازبیماری­ها خواهد شد؛ پس اطمینان خاطر از کاربرد دوده گرید بهداشتی به اولویت کاری در این خصوص تبدیل شد که پس از بررسی­‌های انجام شده مقرر گردید کلیه تولیدات شرکت­های پتروشیمی در گرید‌های لوله در آزمایشگاه­های معتبر داخلی مورد بررسی و مشخصات فنی آن با لیسانس گرید‌های تولیدی واحد‌ها بررسی و راستی آزمایی شود.

وی افزود: اهمیت این موضوع به علت مصرف گرید‌های تولیدی در تأسیسات زیربنایی کشور بسیار مهم و حیاتی بود که مصرف حدود سیصد و پنجاه هزار تا چهارصد هزار تن مواد پلی اتیلن پایپ گرید در طرح­های مختلف زیربنایی به علت اهمیت زیاد ایجاب می­کرد که بررسی­‌های کارشناسی دقیق انجام شده و مسائل مختلف آن به صورت عملی بررسی گردد؛ چرا که تا چند سال پیش کلیه تولیدات مواد اولیه پایپ گرید از طرف پتروشیمی‌­های کشور به صورت نچرال عرضه می­‌شد که این کار به علت استفاده از مستربچ و کربن­های غیر استاندارد خطراتی را در مسائل طول عمر مکانیکی لوله­‌های تولیدی و همچنین اثرات بهداشتی ایجاد می­کرد که به هیچ وجه قابل اغماض نبود؛ در این راستا مقرر شد که استفاده از کربن P-TYPE در ساخت مستربچ­‌های مورد استفاده اجباری شود و همچنین در صورت استفاده از مستربچ، آزمایش‌های مکانیکی لازم در جهت مقاومت زمانی لوله­‌ها از نظر ESCR و شاخص رشد ترک لوله­‌های SCG فوق اندازه گیری و پس از تأئید مورد استفاده قرار گیرد که این کار در بعضی از مجتمع­‌های پتروشیمی تولید کننده مواد اولیه از طریق جلسات بررسی و عملیاتی شد.

رییس دفتر توسعه صنایع تکمیلی پتروشیمی تصریح کرد: شرکت­‌های پتروشیمی موظف شدند کربن P-TYPE را از خارج وارد کرده و در واحد‌ها مورد استفاده قرار گیرد و همچنین با دعوت از شرکت‌­های تولیدکننده کربن در ایران و حضور مستمر و فعال انجمن لوله و اتصالات پلی اتیلن ضمن جلساتی مقرر گردید که امکان تولید کربن P-TYPE در آن‌ها بررسی گردد؛ پس از بررسی‌های لازم مقرر شد از چند منبع بررسی شده لیسانس تولیدکننده کربن مزبور خریداری و تولید آن در یکی از مجتمع­‌های تولید کربن عملیاتی شود که بررسی و مطالعات این موضوع در حال انجام بوده و قرار است با همکاری یکی از مجتمع­‌های پتروشیمی یا یکی از تولیدکنندگان کربن در ایران عملیاتی شود تا هم مسئله بهداشتی بودن کربن در لوله­‌های آب شرب عملی شود و هم مسئله مقاومت مکانیکی لوله­‌ها هنگام مصرف مستربچ برطرف گردد.

وی افزود: این مطلب طی چندین جلسه کارشناسی مختلف بررسی و در حال حاضر عملیاتی شده است؛ با توجه به کف عرضه در نظر گرفته شده در حال حاضر دو مجتمع پتروشیمی کشور، نسبت به تولید و عرضه مواد پایپ مشکی اقدام کرده اند که با این اقدامات، مشکلات مصرف کنندگان تأسیسات زیربنایی کشور مثل شرکت ملی گاز ایران و شرکت­‌های آب و فاضلاب شهری و وزارت جهاد کشاورزی به صورت کامل حل خواهد شد و مواد اولیه استاندارد با مشخصات جهانی مورد استفاده تولیدکنندگان لوله و اتصالات قرار خواهد گرفت.

متقی در پاسخ به اینکه "با توجه به وضعیت رکود مالی در بازار مصرف محصولات پلیمری چه راهکار‌هایی را در مورد گشایش در خرید مواد اولیه برای تسهیل شرایط خرید جهت تولید کنندگان دنبال می‌کنید"، گفت: با توجه به تخصصی شدن این موضوع، انتظار می­‌رود صنعت تولید لوله و اتصالات پلی اتیلن روند روبه رشدی در کشور داشته باشد و رعایت استاندارد در تولید مواد اولیه و ساخت هزینه­‌های اضافی ناشی از عدم کیفیت و پیامد‌های بهداشتی و زیست محیطی آن کم شده و اقتصاد این کسب و کار در طول زنجیره افزایش پیدا کند؛ همچنین شاهد حضور پررنگ این صنایع در بخش صادرات و اجرای پروژه­‌های بین المللی توسط پیمانکاران کشور باشیم.

وی ادامه داد: صنایع تکمیلی که از گرانول سفید این گرید برای مصارف غیر لوله استفاده می‌کنند هم می‌توانند از گرید‌های جایگزین استفاده کرده و هم از پودر این گرید که در مقاطعی مختلف و با اطلاع قبلی عرضه خواهد شد استفاده کنند؛ البته اگر وزارت صمت همکاری کند و این دسته از مصرف کنندگان را در سامانه بهین یاب جداسازی کنند، در آینده سهمیه سفید مختص آن‌ها را می­توان با نامی دیگر عرضه کرد.